Ariadne, vrouwe van het labyrint
In de Griekse mythe van Theseus en de Minotaurus lijkt Ariadne een zijdelingse rol te spelen. Als dochter van koning Minos wordt ze verliefd op held Theseus. Ze geeft hem de oplossing om het monster Minotaurus in het labyrint te verslaan. Dat doet Theseus en daarna vertrekken ze samen van Kreta. Uiteindelijk wordt ze door Theseus op een eiland achtergelaten. Een aantal dingen duidt er echter op dat Ariadne meer was dan een figurante in het verhaal van Theseus.
Er zijn verschillende versie van de mythe. In een ervan trouwt Ariadne na het vertrek/verraad van Theseus met de Griekse god Dionysus. Leuk om te weten van Dionysus is dat hij wordt gezien als symbool voor de groeikracht van de Aarde en dat hij de enige in het Griekse pantheon is die trouw blijft aan zijn echtgenote. Ariadne krijgt van Dionysus een kroon aan de hemel: het sterrenbeeld Corona Borealis, de Noorderkroon. Hier zie je dat ze een hoge status toegeschreven wordt, ookal zijn de Griekse mythen er door de jaren heen meer en meer op gericht om het goddelijk-vrouwelijke te vervangen door het goddelijk-mannelijke.
Ariadne de godin
De bekenis van de naam Ariadne wordt meestal geduid als 'meest heilig’. In een van de oudste versies van de mythe is Ariadne geen dochter van de koning, maar een godin in haar eigen recht. Ariadne wordt gezien als een moedergodin die in de Minoïsche tijd geëerd en vereerd werd. Dat was een tijd waarin de samenleving matri-lineair geörienteerd was. Volgens nieuwe onderzoeken was het paleis van Knossos waarschijnlijk geen paleis, maar een tempelcomplex. Misschien was het zelfs gewijd aan grote godin Ariadne. Als godin werd Ariadne aangesproken met ‘potnia’, dat ‘vrouwe’ betekent. In een van de oude geschriften van Kreta worden offerandes gedicteerd. Daar kun je de verheven status godin Ariadne aflezen: "aan alle goden: één pot honing; aan de Vrouwe van het Labyint: één pot honing.” Zij kreeg in haar eentje wat de rest van de goden samen moesten delen.
Een van haar titels was dus potnia van het labyrint. Bij Ariadne horen de slang en de bij. De slang en de bij zijn krachtige symbolen van transformatie. De slang kan haar huid afwerpen en blijft zichzelf vernieuwen. De bij transformeert bloemenpollen in gouden honing. Het labyrint toont deze transformerende werking ook.
Draad van Ariadne
Ter ere van Ariadne wordt het pad waarover je loopt in het labyrint, de draad van Ariadne genoemd. Je kunt er hier meer over lezen.
Ariadne biedt de oplossing
In de mythe van Theseus is Ariadne degene die de oplossing aanreikt. Ze geeft Theseus een zwaard en een bol wol. Het zwaard kun je duiden als wapen maar ook als middel om het een van het ander te scheiden; om het juiste van het verkeerde te scheiden. Het is een symbool van onderscheidingsvermogen. Met de bol wol geeft Ariadne Theseus en ons allemaal de sleutel om van elk doolhof een labyrint te maken. Raad en draad om de muren los te laten en het pad zelf bloot te leggen.
Beeld: slangengodin of priesteres, Kreta, ca. 1500 v.C.
CW/20201125
/ | \